Coördinatie en praktische hulp bij het stervensproces van Mevr. H.
Mevr. H. vroeg me of ik vanuit Praktijk Levenswijze niet alleen háár terzijde wilde staan, maar ook haar dochter. En ze had nog een wens: het op orde brengen van haar administratie en adressenboekje. Ze had gehoopt dit zelf te kunnen doen zodra ze meer tijd zou krijgen door haar pensionering waar ze hoopvol naar uit keek. Maar door al haar plannen werd rigoureus een streep getrokken toen ze in het ziekenhuis een hersentumor constateerden. Kort daarna werd ze geopereerd, maar de tumor bleek ongeneeslijk.
Ze woonde alleen, was begin zestig en had één dochter met wie ze een goede band had. De dochter stond haar moeder zoveel mogelijk bij, maar daarnaast had ze ook een drukke baan en kon niet altijd vrij nemen. We besloten dat ik samen met haar de zorg voor haar moeder zou organiseren en coördineren.
Het was een grote wens van mevr. H. om in haar eigen vertrouwde omgeving te kunnen blijven en om het leven op haar eigen wijze af te kunnen ronden. Gelukkig waren er buren, kennissen en vrienden die Mevr. H. daarin wilden ondersteunen en daarvoor hun diensten aanboden. Zonder deze mantelzorgers was het voor Mevr. H. onmogelijk geweest om thuis te kunnen blijven wonen.
Via de mail hield ik alle betrokkenen op de hoogte en gaf aan welke hulp wanneer nodig was. Dit scheelde enorm veel tijd aan de telefoon en het was bijzonder om te ervaren dat de hulpvragen snel werden ingevuld.
Mevr. H. stortte zich met een enorme geestdrift op het ‘opruimen van haar leven’. Met veel liefde heb ik haar in dit proces mogen ondersteunen en begeleiden. Ze nam afscheid van oude bruine meubelstukken en verving deze door witte meubeltjes, die door haar dochter en vriendinnen in elkaar werden gezet. Het huis werd ‘lichter’.
Ze nam haar privépost door, gooide weg wat weg kon en waarvan ze het nog niet zeker wist, legde ze op een apart stapeltje dat we dan later samen doornamen. Soms vroeg ze me om advies en soms was het vertellen over de situatie die bij de brief hoorde voor haar voldoende om het los te kunnen laten en de brief weg te gooien. Ook allerlei aantekeningen van cursussen over verdieping en bewustwording passeerden nog een keer de revue.
De administratie was nooit haar hobby geweest en ze had eigenlijk meer bewaard dan nodig was. Hierdoor waren er vele ordners en mapjes ontstaan met allerlei losse briefjes en was ze het overzicht kwijt geraakt. Ook de adressen stonden verspreid over verschillende boekjes en waren soms niet meer leesbaar door de vele aangebrachte wijzigingen. Dit alles drukte zwaar op haar, want op deze manier wilde ze het voor haar dochter niet achterlaten. We stopten alles in tassen en ik nam het met me mee naar mijn huis waar ik ermee aan de slag ging. Na heel wat uurtjes werk kon ik haar uiteindelijk een adressenlijst en twee ordners aanbieden waarin alle belangrijke zaken overzichtelijk waren gerangschikt. Het ontroerde mevr. H. omdat hiermee een last van haar schouders viel.
Naast het regelen van allerlei praktische zaken, zoals de administratie, was er ook genoeg ruimte om te praten over wat haar verder bezighield. Het waren intensieve gesprekken over hoe ze afscheid wilde nemen van de mensen om haar heen en over haar wensen voor de begrafenis.
Het hele proces, vanaf de dag dat ze hoorde dat ze ziek was totdat ze stierf, duurde vijf maanden. Ze heeft die tijd gebruikt voor het afronden en afscheid nemen van haar leven. Ze heeft zaken die waren blijven liggen kunnen afronden en in sommige gevallen oude pijn kunnen helen.
Mevr. H. koos voor een bewuste beëindiging van haar leven en in het bijzijn van haar dochter en vrienden liet ze het leven op aarde los.